Een van de nabestaanden heeft weer geklaagd over de uitvaart.

De dode in kwestie was Michael Gambon (1940 – 2023), de Britse acteur.

De klachtenbrief maakte gewag van het feit dat ik het tijdens de plechtigheid de hele tijd over mezelf had gehad en over hoe ik de film The Cook, the Thief, His Wife & Her Lover (1989) zag toen hij uitkwam, vierentwintig en getrouwd, nog kinderloos.

Dat was bij Cinema Cartoons en ik herinner me nog precies hoezeer ik onder de indruk was. Ik kocht daarna ook de soundtrack van Michael Nyman.

Ik weidde — aldus de klacht — ook te lang uit over de kannibalistische scène in The Cook en sprak te lang over hoe net dát deel van de geliefde van Helen Mirren door Gambon moest opgegeten worden.

Natuurlijk deed meneer Gambon veel meer dan The Cook, the Thief, His Wife & Her Lover, ik weet dat wel. De jongeren bijvoorbeeld herinneren hem als Dokter Perkamentus. Dat ik daar niets van zei was vooral voor de kleinkinderen van meneer Gambon moeilijk te verteren.

Als hoofddoodgraver had ik beter moeten weten. Dus wat deed ik? Afgelopen weekend keek ik naar vijf van de zes afleveringen van The Singing Detective (1986) en nu betreur ik dat ik die televisieserie niet eerder zag en dat ik het er op de uitvaart van meer Gambon niet heb kunnen over hebben.

In The Singing Detective ligt een zekere Philip in het ziekenhuis voor heel zware psoriasis. Dat heeft ook invloed op zijn gewrichten dus hij kan eigenlijk nog amper bewegen. Hij ligt op een ziekenzaal — helemaal hulpeloos — wordt gewassen en ingesmeerd, ook zijn schaamdelen, en dat lijdt tot ongewilde erecties en even ongewilde ejaculaties.

Philip is schrijver van pulpdetectives. De ziekenhuispsychiater lacht hem ermee uit en leest ook passages voor die minder typisch zijn voor een pulp noir detectives. Patiënt Philip is uiterst cynisch, hij moet wel.

Een parallelle vertelling is het verhaal van zijn jeugd. Een wederkerend interludium is een shot waarin hij hoog in een boom zit, gefilmd vanuit de lucht, God aanroepend. Zijn moeder en vader wonen eerst nog in bij zijn ouders en we horen en zien hoe de grootvader op walgelijke wijze rochelt. De moeder, geërgerd door de slapheid van haar man en gedegouteerd van de rochels van de grootvader, zal haar man bedriegen en dat kleine huisje in de bossen met de rochelende grootvader verlaten om met haar zoon naar Londen te trekken.

Er is ook een lang uitgesponnen scène op school waar een leerling op het spreekgestoelte van de groteske juf zijn behoefte gedaan heeft. Of op haar lessenaar, we krijgen de drol nooit te zien. De juf denkt onmiddellijk aan een mannelijk dadertje, ze kan zich niet voorstellen dat het een meisje was. Ze laat haar leerlingen bidden. Philip begint te wenen, hij weet wie het gedaan heeft. Hij wordt naar voren geroepen en de juf met de grote neus en oren dreigt met een heel zware lijfstraf. Dat is op het einde van aflevering vijf. Hij verklikt uiteindelijk iemand maar heeft die het werkelijk gedaan?

Gaandeweg beginnen personages metafictie-gewijs van het ene niveau in het ander over te lopen. The Singing Detective is minstens even goed als The Cook, the Thief, His Wife & Her Lover en deze ochtend bracht ik een brief met mijn excuses aan de nabestaanden naar de post.

Ik weet niet of ik nog tijd zal vinden om aflevering zes van The Singing Detective te zien, want de doden stapelen zich alweer op. Er moeten nieuwe lijkredes geschreven worden.

Rust zacht Michael.