Het lijkt erop dat ik me heb vergaloppeerd in mijn laatdunkendheid over ‘meeslepen’ als romankwaliteit toen ik Bluets de hemel in prees.

Nu A. S. Byatt nog maar net koud is, verdiep ik mij in haar roman Possession (1990), vertaald in het Nederlands als Obsessie, en ik kijk naar de gelijknamige film die de Amerikaan Ken Kwapis ervan maakte met Gwyneth Paltrow.

Dat de ondertitels in het Arabisch zijn en het geluid vijf seconden out-of-sync met het beeld is (ja ja YouTube) neem ik er bij want zelfs met die euvels voel ik mezelf weer helemaal medegezogen in een verhaal.

Het helpt daarbij dat de vertelstijl ook echt 19de-eeuws aandoet – een beetje zoals nu ik erover nadenk – The Quincunx (1989). Dat er personages in rondlopen die er plots achter komen dat ze niet zijn wie ze denken te zijn maar eigenlijk afstammen van x, helpt reuze. We tuimelen van de ene verrassing in de andere en de film eindigt met een geschonden graf dat de laatste bewijzen zal vrijgeven over hoe de vork precies in de steel zit.

Ik vind de film heerlijk en ik vermoed dat het boek minstens even goed is. Dat Byatt niet alleen twee Victoriaanse schrijvers verzint, hun brieven schrijft, hun gedichten pent, hun levens tot leven brengt, hun hele wereld creëert; maar tevens hetzelfde doet voor de twee academici (waaronder Paltrow van wie ik niet wist dat ze zo mooi was) die in 1990 die Victoriaanse levens proberen te ontrafelen en reconstrueren en op die manier op elkaar verliefd worden, een verliefdheid die de liefde van de twee Victoriaanse schrijvers spiegelt, is een hele verwezenlijking, waarin Byatt zich toont zoals een ouderwetse romancier moet zijn: een architect van fictieve universa.

Ik kan dus – geloof ik – dat boek van Byatt niet genoeg aanraden.

Zelf zal ik het niet lezen, want mijn naam is Leonardo en ik ben hoofddoodgraver van Necropolis en ik wacht vol ongeduld op de volgende dode in Dodenstad. Misschien moet ik eens contact zoeken met mevrouwtje De Dood uit Het verzuim van de dood van Saramago, met de vraag of zij mij op voorhand kan inlichten wie ik verwachten kan. Dan is mijn werk niet langer zo ad hoc. Kan ik meer plannen over welke plek ik iedereen geef.

Ondertussen kom ik erachter dat ook Luke Rhinehart van The Diceman stierf, een absoluut leeshoogtepunt van … hoe zegt men dat alweer over romans: ‘Ik werd vanaf de eerste pagina meegezogen’? Ja, zo zegt men dat. ‘Meezuigen’ naast ‘meeslepen’ als romankwaliteit.

Rust zacht Antonia.