RIP Daniel Spoerri (1930 – 2024)

Voor deze dode laat ik graag mijn doodgraver Jahsonic aan het woord:

‘Ik herinner me nog heel duidelijk hoe ik op een schooluitstap naar Rotterdam een bezoek bracht aan het museum van hedendaagse kunst en er een ‘schilderij’ zag bestaande uit resten van een maaltijd die met lijm op een houten plaat waren gekleefd en vervolgens tegen de muur waren gehangen en als ‘schilderij’ gepresenteerd.

De originele Franse uitgave van Topographie anecdotée du hasard (1962)

‘Was ik veertien, vijftien of zestien? Was het Rotterdam, zo ja welk museum? In hetzelfde museum zag ik ook mijn eerste Lucio Fontana snijschilderij en in de namiddag, toen wij vrij waren, kocht ik een reep witte chocolade van het merk Galak.

Continue reading →

RIP Jonathan Haze (1929 – 2024)

En Jonathan Haze? Ook niet meer.

Little shop of horrors. In de stoel: de masochistische tandartspatiënt Jack Nicholson.

Haze speelde mee in een groot aantal films van Roger Corman en wij hebben heel warme herinneringen aan The Little Shop of Horrors (1960), een heel geestige film over een vleesetende plant met een onstilbare honger.

Het gezicht van Haze naarmate hij de excessen van de plant steeds beter onder ogen begint te zien. Kostelijk.

Rust zacht Jonathan.

RIP Quincy Jones (1933 – 2024)

Quincy Jones was een Amerikaans componist, muzikant, songschrijver en arrangeur gekend voor composities zoals “Soul Bossa Nova” (1962).

“Soul Bossa Nova” (1962)

Zijn eerste arrangement dat bekendheid genoot was dat voor “It’s My Party” (1962) van Lesley Gore, over een meisje dat zich het recht toe-eigent te huilen op haar eigen feest: ‘het is mijn feest en ik huil als ik dat wil, je zou hetzelfde doen als het jou overkwam.’

Jones producete heel wat wereldbekend materiaal van Michael Jackson: Off the Wall (1979), Thriller (1982), en Bad (1987), allemaal zijn producties.

En dan is er nog dat vreselijke “We Are the World” (1985) waar ik altijd zo’n hekel aan heb gehad, vooral als Bruce Springsteen en Bob Dylan hun lijnen zingen.

Jones schreef bovendien veel voor film. Zo waren de OSTs van The Pawnbroker (1965), In the Heat of the Night (1967), In Cold Blood (1967), The Italian Job (1969), The Wiz (1978), en The Color Purple (1985) van zijn hand. De muziek voor de tv-serie Roots (1977) schreef hij ook.

The Pawnbroker (1965) is bekend omdat het een van de eerste films was waar wat naakt in voorkwam.

Rust zacht Quincy.

RIP Paul Morrissey (1938 – 2024)

‘Om de dood te kennen moet je het leven in de galblaas neuken’ —Udo Kier in Flesh for Frankenstein (1973)

Filmmaker Paul Morrissey sterft en ik Leonardo, hoofddoodgraver van Dodenstad, zit met een dilemma. Eigenlijk zou ik hem hier helemaal nergens willen leggen, maar ik moet wel. Heel de entourage van Andy Warhol, al die Superstars, zullen hier uiteindelijk wel een plekje moeten krijgen maar het is van mijn kant uit niet van harte.

Paul maakte zijn beste films onder de vleugels van, en waarschijnlijk ook met het geld van, Andy.

Zo was er Flesh (1968), Trash (1970), Heat (1972), Flesh for Frankenstein (1973), en Blood for Dracula (1974). Waren dat goede films? Nee, maar interessant waren ze wel omdat ze de weg wezen naar film die meer dan film kon zijn: een poort naar een andere wereld.

Wat erna kwam was de moeite niet waard. Heat heb ik al vertoond toen Sylvia Miles stierf, ik ga mij tevreden stellen met een klein clipje dat moet aantonen dat Morrissey niet kon schrijven, noch regisseren: de scène in Flesh for Frankenstein (1973) waarin Udo Kier zegt: ‘Om de dood te kennen moet je het leven in de galblaas neuken’ en terwijl ik deze woorden noteer, moet ik toch wat glimlachen.

Rust zacht Paul, ik leg je in de buurt van Andy.

RIP Joan DeJean (1948 – 2023)

En vorig jaar reeds stierf academica Joan DeJean in de Verenigde Staten zonder dat ik daar vanop de hoogte was. Wij hebben alles in beweging gezet om haar stoffelijk overschot te laten opgraven en het naar Dodenstad te laten overbrengen. Ze zal een plaatsje krijgen naast Robert Darnton die ondertussen ook al tegen de 85 aanloopt en statistisch gezien weinig kans maakt nog twintig jaar te leven.

The Reinvention of Obscenity (2002), op de cover staat het schilderij Farceurs français et italiens depuis 60 ans et plus (1670), soms toegeschreven aan Antonio Verrio.

Ik ken DeJean van boeken zoals The Reinvention of Obscenity (2002), een bron voor mijn boek De geschiedenis van de erotiek (2011).

In The Reinvention of Obscenity beschrijft de academica het ontluikende concept obsceniteit in het vroegmoderne Frankrijk aan de hand van de volgende drie werken: de hoerendialoog L’Escole des Filles, het gedicht “Tout est foutu” van Viau en L’Ecole des Femmes van Molière, bij ons ook gekend als De leerschool der vrouwen.

Het boek begint met de woorden:

‘Het proces tegen de dichter Theophile de Viau in 1623 is een mijlpaal in de heruitvinding van obsceniteit en in de geschiedenis van de censuur.’

Waarom DeJean hier spreekt van heruitvinding i.p.v. uitvinding is mij een raadsel waar ik u misschien binnen tien jaar een antwoord op kan geven, of morgen, naargelang mijn bezigheden hier in Dodenstad mijn volledige, dan wel halve aandacht vergen. Wel kan ik u zeggen dat in 1623 de term obsceniteit nog niet gebezigd werd, men sprak toen van folastrie.

Rust zacht Joan.

RIP Gary Indiana (1950 – 2024)

 White Trash Boulevard (1988), dit is een bijzonder klein boekje, van tien op zeven centimeter.

Gary Indiana was een Amerikaans auteur en criticus. Hij behoorde tot de generatie gay schrijvers en kunstenaars die bijna volledig door AIDS werd uitgeroeid, denk aan de acht jaar jongere Keith Haring.

Als je gay was en jong in de jaren tachtig dan kan je vandaag in een interview zeggen: ‘Tegen de tijd dat ik 25 was, had ik 50 vrienden verloren aan aids en op dat moment ben ik gestopt met tellen.’

De woorden zijn niet van Gary Indiana maar ze hadden wel uit zijn mond kunnen komen.

Rust zacht Gary.

RIP Nicholas Bornoff (1949 – 2010)

Nicholas Bornoff was een Engelstalige schrijver, zoon van de ietwat enigmatische, te-weinig-gedocumenteerde Pools-Frans-Engelse muziekexecutive Jack Bornoff en diens Franse eerste vrouw Monique Hazleden.

Pink Samurai, of volledig: Pink Samurai: Love, Marriage and Sex in Contemporary Japan (1991)

In 1991 publiceerde Nicholas Pink Samurai, of volledig: Pink Samurai: Love, Marriage and Sex in Contemporary Japan. Het boek verscheen net voor het internettijdperk, toen konden zulke boeken nog. Immoral Tales (1994) is een gelijkaardig boek, hoewel nauwer in inhoudsreikwijdte, want dat gaat alleen over film.

Toen ik je voor het eerst uitcheckte Nicholas, was je al dood. Wat mij betreft te vroeg want je bent amper een jaar ouder dan ik nu ben. Mocht je nog leven, je was 75 geweest, dat is nog een mooie leeftijd.

Rust zacht Nicholas.

RIP Joseph Rykwert (1926 – 2024)

Boek met de gelijknamige titel van het essay “The Necessity of Artifice” uit 1971.

Ook voor architectuurhistoricus Joseph Rykwert had de dood het laatste woord.

Rykwert schreef “The Necessity of Artifice” (1971) een essay waarvan ik vermoed dat het een stijlbreuk is met de ornament-is-misdaad soberheid van Bauhaus en de Internationale Stijl, een stijlbreuk die uiteindelijk zou leiden tot het postmoderne ornament- en kleurrijke design van Memphis Milano, maar heel zeker ben ik daar niet van, om eerlijk te zijn, ben ik daar helemaal niet zeker van.

RIP Herman Selleslags (1938 – 2024)

De Belgische fotograaf Herman Selleslags stierf. Het doet me denken aan mijn kindertijd en pubertijd, de HUMO-jaren.

Interview met Selleslags, onder andere hoe hij er in slaagde de Rolling Stones te interviewen.

In Intimiteit onder de melkweg (1994) schrijft Herman de Coninck over de fotograaf:

‘In elk geval herinner ik me dat Herman Selleslags vaak zei dat deze of gene een smoel had waar hij niets mee kon aanvangen. Zoals er natuurlijk ook mensen zijn met wie je niets kunt aanvangen.’

In 2016 dook het werk van Selleslags uiteraard ook op in de voortreffelijke docuserie België scherpgesteld van Bucher en Buedts en daarin werd ook het licht geschenen over die beruchte foto van de zijn roes uitslapende man in de Pelikaanstraat, in de buurt van discotheek Samson waar wij indertijd nachtbraakten.