Tag Archives: RIP

RIP Norman Jewison (1926 – 2024)

Nog twee jaar en hij was honderd geworden. Dat overkomt maar twee mensen op de tienduizend. Norman Jewison was een Canadees regisseur die we ons vooral herinneren als regisseur van In the Heat of the Night (1967), bij ons uitgebracht als De nacht van inspecteur Tibbs.

Een zwarte politieagent (Sidney Poitier) uit het noorden van de VS wordt opgepakt voor een moord in het dan nog erg racistische zuiden. Niemand weet dat hij een flik is.

‘They call me MISTER TIBBS!’

Als hij bij de commissaris (Rod Steiger) van dat stadje gebracht wordt, zegt die als hij het identiteitsbewijs van Poitier ziet:

‘Virgil? Dat is een grappige naam voor een n***rjongen uit Philadelphia. Hoe noemen ze je daar?’

Waarop Virgil even kwaad als waardig antwoordt:

‘Ze noemen me MISTER TIBBS!’

Continue reading →

RIP Marlena Shaw (1942 – 2024)

“California Soul” (1969)

Het lijk dat hier pas werd afgeleverd, pardon, stoffelijk overschot, was ooit de container van de ziel van Marlena Shaw.

Ik ken Marlena van “California Soul” (1969), een lied waarin ze het over geluid heeft dat in je oor blijft hangen van zonsondergang tot zonsondergang, geluid dat in de lucht hangt en dat je overal hoort, dat je vasthoudt, wat je ook doet. Het soort geluid dat je overal kan horen maar dat in California het helderst klinkt.

“Remember Me” (1996)

Ik ken ook de live-versie van “Woman of the Ghetto”, zoals in 1996 gesampled op Blue Boy’s “Remember Me”, waar zij naast het zinnetje ‘remember me? I’m the one who had your babies’ (ken je mij nog, ik heb je baby’s gebaard) de hele tijd ‘dingdiggidiggiding, dingdingding, diggiding’ zingt.

Jahsonic, mijn muzikale doodgraver, lacht een beetje met mijn gebrekkige kennis van het oeuvre van Marlena maar mijn tijd wordt alweer geconsumeerd door de volgende dode. Altijd maar doden.

Rust zacht Marlena.

RIP Phill Niblock (1933 – 2024)

Phill Niblock was een Amerikaans componist en filmmaker vooral gekend voor zijn minimalistische dronemuziek.

Nothin To Look At Just A Record (1982)

Representatief voor die stijl is zijn debuutalbum Nothin To Look At Just A Record (1982).

Dronemuziek – de term drone is verwant aan onze dreun – is een vorm van muziek waar een enkele noot in lagen op elkaar gelegd wordt. Dat creëert een repetitieve geluidsmassa die ondanks haar brij toch kalmerend werkt omdat alles op nagenoeg dezelfde frequentie vibreert.

De eerste drone die ik prachtig vond was die van de prelude van Das Rheingold (1869) zoals ik die leerde kennen in de film Nosferatu (1979) in de scène waarin een ruiter gedurende een dagenlange paardentocht van dat gedreun vergezeld wordt.

De dreunen van Nothin To Look At Just A Record (1982) hebben daar wel wat weg van.

Niblock had geen muzikale opleiding en ergens beschrijft hij hoe hij bij dat dreunen terechtkwam. Tijdens het motorrijden in de bergen van Carolina in de Verenigde Staten kreeg hij een openbaring. Hij hing tijdens een beklimming van een helling achter een langzaam rijdende dieselvrachtwagen toen het toerental van de motoren van beide voertuigen bijna synchroon liep.

‘De sterke fysieke aanwezigheid van de beats die het gevolg waren van de twee motoren die op licht verschillende frequenties draaiden, brachten me in zo’n trance dat ik bijna in een ravijn reed.’

Phill Niblock

Phill is inmiddels de allerlaatste ravijn ingereden.

Rust zacht Phill.

RIP Les McCann (1935 – 2023)

Les McCann was een Amerikaans pianist en zanger die actief was in de jazz, meer specifiek in een variant die aangeduid wordt met de term ‘soul jazz’, een kruising tussen het volkse van soul en de op artisticiteit aanspraak makende jazz*.

“Go On and Cry” (1974)

Nummers om nota van te nemen zijn “Sometimes I Cry” (1972), “Go On and Cry” (1974) en “Vallarta” (1977).

Van “Sometimes I Cry” werd de drumpartij door Massive Attack ‘gestolen’.

“Sometimes I Cry” (1972)

Het album Layers (1972) is dan weer opmerkelijk voor het vroege gebruik van elektronica op een jazzplaat.

“Vallarta” (1977)

Massive Attack waren niet de enigen die gingen snuisteren in de catalogus van McCann. Zo’n driehonderd artiesten sampleden zijn platen.

Ik heb aan Jahsonic – heb ik jullie al over Jahsonic verteld? – gevraagd hem naast Michel Sardaby te leggen. Stilistisch is er verwantschap. Bovendien zijn ze van hetzelfde jaar.

Rust zacht Les.

*Jazz kan sinds de Tweede Wereldoorlog op dat artistieke aanspraak maken, ttoen het gecanoniseerd werd.

RIP Tony Oxley (1938 – 2023)

Tony Oxley was een Engelse drummer, men noemt dat in zijn branche, de free jazz, slagwerker.

Ichnos (1971) van Tony Oxley

Als ik naar free jazz luister, en onlangs beluisterde ik nog met de grootste aandacht de platen van Fred Van Hove toen die in 2022 in Dodenstad toekwam, denk ik vaak: dat wordt nu toch niet meer gemaakt?

En ook denk ik aan de beroemde uitspraak van Frank Zappa: ‘jazz is niet dood, het ruikt gewoon een beetje raar.’

Rust zacht Tony

RIP William Pope.L (1955 – 2023)

Mijn naam is Leonardo en de doden zijn mij dierbaar.

Ik ben de hoofddoodgraver van Dodenstad.

Ik ontving een paar dagen geleden het stoffelijk overschot van William Pope.L, een Amerikaans kunstenaar die vooral gekend was voor zijn kunstperformance 22 Miles, 9 Years, 1 Street (2001-2010), (Nederlands; 22 mijl, negen jaren, een straat). Die performance bestond uit het feit dat hij de volledige lengte van Broadway, een straat van 22 mijl – meer dan dertig kilometer dus – al kruipend aflegde.

Documentary on Pope.L

Hij  deed er  – met pauzes  –  negen jaar over. Ik meende begrepen te hebben dat hij die performance had opgezet omdat enkele van zijn familieleden tijdens de befaamde huizencrisis hun woning verloren waren en dakloos waren.

Pope.L noemde zichzelf de vriendelijkste zwarte kunstenaar van de Verenigde Staten.

Rust zacht William.

RIP Otar Iosseliani (1934 – 2023)

Favorites of the Moon (1984)

In Frankrijk stierf Otar Iosseliani, een in Georgië geboren schijnbaar vergeten filmmaker.

In 1982 week hij uit naar Frankrijk en daar maakte hij Les Favoris de la lune (1984), een film die objecten eerder dan mensen als hoofdpersonages heeft.

Een porseleinen servies en een 19de-eeuws schilderij gaan van hand tot hand.

Het schilderij, bij elke diefstal uit de lijst gesneden, wordt steeds kleiner en het porseleinen servies breekt op het einde van de film in duizend stukken.

De titel van de film verwijst naar Shakespeares Henry IV, waarin de dieven ‘the minions of the moon’, de gunstelingen van de maan, genoemd worden.

Het concept van objecten als personages doet denken aan de Amerikaanse film Twenty Bucks (1993) waar een 20 dollar biljet de ‘hoofdrol’ speelt.

Rust zacht Otar.

RIP Giovanni Anselmo (1934 – 2023)

Untitled (Sculpture That Eats) (1968) van Giovanni Anselmo

Giovanni Anselmo was een Italiaans kunstenaar die werkte binnen de arte povera scene. Ik geloof dat er een moment is geweest in de Italiaanse kunst dat alle kunstenaars binnen dat ‘arme kunst’ paradigma werkten. Ik heb er – enkele voorbeelden niet te na gesproken  – werkelijk een hekel aan, geef mij maar de oppervlakkigheid van pop art.

Het werk waarvoor Anselmo zijn voorlopige plaats – de eeuwigheid zal hij vrees ik niet halen  – in de geschiedenisboeken krijgt is ‘Senza titolo (Struttura che mangia)’, ‘Zonder titel (Structuur die eet)’. Het werk bestaat uit een granieten paaltje waar de kunstenaar een krop sla tegenhoudt met een andere granieten blok. Met een ijzerdraad bindt hij het geheel vast. Naarmate de krop sla verwelkt, wordt de biomassa kleiner en zal de granieten blok naar beneden vallen. Waarop de museumdirectie een nieuwe krop sla moet gaan halen bij de sla-boer. Want, tja, de structuur heeft de sla opgegeten.

Desalniettemin, rust zacht Giovanni

RIP Amp Fiddler (1958 – 2023)

“Superficial” (2002) van Amp Fiddler

Amp Fiddler was een Amerikaans zanger en muzikant, actief in funk, soul en dance.

Amp staat voor amplifier, Engels voor versterker.

Fiddler slaat op iemand die ‘fiddlet’, dus iemand die wat met knopjes aan het prutsen is.

De versterkers en de knopjes in kwestie zitten dan in en op keyboards, want Amp Fiddler was vooral bekend als toetsenist

Tot zijn bekendste composities hoort “Superficial” (2002).

Continue reading →

RIP Jim van der Woude (1948 – 2023)

In Nederland stierf de acteur Jim van der Woude.

Hij behoorde tot de school van Alex van Warmerdam (Abel, Ober, Borgman) en Jos Stelling (De illusionist), twee van mijn favoriete Nederlandse filmmakers.

Er was in België niets rond van der Woudes dood te doen en ook in Nederlands scheen hij grotendeels vergeten.

Op YouTube vind je film De wisselwachter van Jos Stelling. Zelfs met de nergens-op-slaande Engelse ondertitels en de Russische overdubs is de film nog een plezier om te kijken.

Van der Woude speelt de wisselwachter in een klein verlaten stationnetje waar op een dag een chique Française strandt. Ze zal er een jaar blijven; vier seizoenen lang in dat naamloze desolate landschap. Er wordt amper gesproken, zoals wel meer gebeurt in de films van Stelling.

Continue reading →